Trong ngành thực phẩm, đặc biệt là các sản phẩm chế biến từ thịt như giò chả, xúc xích, nem chua,… việc sử dụng phụ gia là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, không phải chất nào cũng được phép sử dụng. Có những chất bị cấm tuyệt đối, có những chất chỉ được dùng đúng liều lượng, và có những chất dù rẻ – hiệu quả nhanh nhưng nguy hại khôn lường nếu sử dụng sai mục đích.

Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt những chất phụ gia bị cấm trong giò chả xúc xích, vì sao lại bị cấm, và cách nhận biết để tránh vô tình phạm luật hoặc gây hại cho người tiêu dùng.

1. HÀN THE (BORAX) – “KẺ GIỮ ĐỘ DAI ĐÁNG SỢ”

🧪 Hàn the là gì?

Hàn the (Tên khoa học: Sodium tetraborate) là một loại muối vô cơ, từng được sử dụng trong thực phẩm do khả năng giữ độ dai, giòn, chống nhớt rất tốt.

❌ Vì sao bị cấm?

• Tích tụ gây độc: Khi vào cơ thể, hàn the không bị phân huỷ hoàn toàn mà tích tụ lại trong gan, thận, gây ngộ độc mãn tính.
• Gây ảnh hưởng sinh sản: Hàn the có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ.
• Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam đã xếp hàn the vào danh mục cấm sử dụng trong thực phẩm.

🔍 Cách nhận biết giò có hàn the:

• Cắn giò thấy quá giòn, dai, độ đàn hồi bất thường.
• Để lâu vài ngày vẫn không nhớt, không ôi, không chua dù không bảo quản lạnh.
• Có thể dùng giấy thử chuyên dụng (turmeric paper) – nếu đổi màu cam đỏ → có hàn the.

📜 Pháp luật nói gì?

• Cấm tuyệt đối. Ai sử dụng hàn the trong thực phẩm có thể bị xử phạt nặng, thu hồi sản phẩm, thậm chí khởi tố hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

2. BENZOATE – “CHẤT BẢO QUẢN HỢP PHÁP NHƯNG KHÔNG DÀNH CHO GIÒ CHẢ”

🧪 Benzoate là gì?

Benzoate (thường là Sodium benzoate – Natri benzoat) là một chất bảo quản hợp pháp, được dùng nhiều trong nước ngọt, mứt, siro, nước chấm, nhờ khả năng ức chế vi khuẩn, nấm mốc.

❌ Vì sao bị cấm trong giò chả, xúc xích?

• Benzoate chỉ hoạt động hiệu quả trong môi trường acid (pH thấp).
• Giò chả có môi trường pH trung tính → benzoate không phát huy hiệu quả.
• Khi kết hợp với Vitamin C (có trong thịt, tỏi, tiêu…), benzoate có thể sinh ra benzene – chất gây ung thư.
• Không nằm trong danh mục phụ gia được phép dùng trong giò chả, xúc xích (QCVN 4-24:2011/BYT).

📜 Pháp luật nói gì?

• Không được phép sử dụng trong thịt chế biến nhiệt.
• Nếu phát hiện benzoate trong sản phẩm thịt, nhà sản xuất sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định.

3. PHẨM MÀU CẤM – “MÀU SẮC CÓ THỂ GIẾT NGƯỜI”

🧪 Phẩm màu là gì?

Phẩm màu dùng để tạo màu sắc hấp dẫn cho thực phẩm. Có hai loại:

• Phẩm màu thực phẩm (được phép).
• Phẩm màu công nghiệp (cấm tuyệt đối).

❌ Vì sao phẩm màu công nghiệp bị cấm?

• Không có nguồn gốc thực phẩm, chứa tạp chất độc hại.
• Gây rối loạn tiêu hoá, dị ứng, tổn thương gan, thận.
• Dùng lâu dài có thể gây ung thư.

🔍 Cách nhận biết:

• Màu quá sặc sỡ, không tự nhiên (xanh lè, đỏ tươi như màu công nghiệp…).
• Không bị phai khi đun nấu.
• Khi lau bằng khăn ướt → ra màu.

📜 Pháp luật nói gì?

• Danh mục phẩm màu được phép sử dụng trong thực phẩm được Bộ Y tế liệt kê rõ.
• Phát hiện dùng phẩm màu công nghiệp → phạt rất nặng, truy xuất nguồn gốc.

4. FORMOL (FORMALDEHYDE) – “CHẤT ƯỚP XÁ TRONG… GIÒ CHẢ?!”

🧪 Formol là gì?

Formol là dung dịch chứa formaldehyde, chất dùng để ướp xác, bảo quản tiêu bản sinh học.

❌ Vì sao bị cấm?

• Là chất cực độc, không có bất kỳ giá trị dinh dưỡng nào.
• Dù dùng liều cực thấp vẫn có thể gây ngộ độc cấp, đau đầu, nôn mửa, tổn thương nội tạng.
• Tổ chức Y tế Thế giới xếp formaldehyde là chất gây ung thư nhóm 1.

🔍 Nhận biết:

• Giò chả để ngoài 3–5 ngày không ôi, không nhớt, không có mùi lạ.
• Có mùi hăng nhẹ như thuốc tẩy.
  

📜 Pháp luật nói gì?

• Cấm tuyệt đối trong mọi loại thực phẩm.
• Nếu phát hiện, cơ sở có thể bị đình chỉ hoạt động, truy tố hình sự.

5. PHỤ GIA KHÔNG RÕ NGUỒN GỐC – “MUA RẺ TRÊN MẠNG, CÓ NGÀY MẤT NGHỀ”

❌ Rủi ro:

• Nhiều loại “phụ gia” bán trôi nổi không nhãn mác, không chứng nhận an toàn.
• Ghi tên “bảo quản tự nhiên”, “chất giòn ngon” nhưng thực chất là trộn lẫn hàn the, benzoate, formol, chất tạo màu công nghiệp,…
• Giá rẻ bất thường, bán theo lít – không ghi thành phần cụ thể.

📌 Lời khuyên:

• Tuyệt đối không dùng phụ gia không rõ nguồn gốc.
• Chỉ nên mua từ nhà cung cấp uy tín, có công bố chất lượng, MSDS, COA, nhãn rõ ràng.

6. GIẢI PHÁP AN TOÀN: DÙNG PHỤ GIA PHÁP LÝ, RÕ NGUỒN GỐC

Thị trường hiện nay đã có nhiều loại phụ gia thực phẩm chuyên dùng cho giò chả – xúc xích – nem chua đáp ứng đủ các tiêu chí:

• Hiệu quả cao (chống nhớt, giữ độ dai, ổn định màu sắc,…)
• Được Bộ Y Tế công nhận an toàn thực phẩm.
• Có giấy tờ đầy đủ, dễ kiểm tra – truy xuất.

Ví dụ:

• FOCO – TP2: Giải pháp chống nhớt tự nhiên, không cần hàn the hay benzoate.
• TP8 Super: Tạo giòn dai chuẩn giò chả, không hàn the.
• Gia vị FOCO Jambon – Pate – Xúc xích: Có sẵn hương – vị – độ mềm mà không cần thêm chất “lạ” nào.
  

7. KẾT LUẬN: LÀM NGHỀ SẠCH – GIỮ NGHỀ BỀN

Trong ngành thực phẩm – sạch và uy tín là vũ khí mạnh nhất. Dù chất cấm mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng hậu quả về sức khỏe, pháp lý, và danh tiếng là rất lớn.

Lời khuyên cuối cùng:

“Giò ngon là một chuyện – nhưng giò sạch mới là điều giữ chân người ta quay lại lần nữa.”

Hãy làm nghề bằng cái tâm, chọn phụ gia hợp pháp – an toàn – có kiểm định, đừng vì rẻ mà bán rẻ cả sự nghiệp.

CÔNG TY TNHH FOCO FOOD

Trụ Sở Chính: 161/22 Bình Trị Đông, Phường Bình Trị Đông A, Quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh.

Chi Nhánh: Số Nhà 02, Ngõ 116, Ngách 55, Đường Nguyễn Xiển, Phường Hạ Đình, Quận Thanh Xuân, Thành Phố Hà Nội.

Điện thoại: 0903 992 300 – 0358 688 222

Email: info@focofoods.com.vn

Lịch làm việc: Từ Thứ 2 đến Thứ 7 ( Chủ nhật & Lễ nghỉ )

Thời gian: 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều.